Quán Pháp Tứ Niệm Xứ

2 October 202516 October 2025 DNA 27 Views 0 Comments

Bản dịch Việt của Grok ngày 12.9.2025 này chưa được hiệu đính còn có thể có nhiều sai sót hãy thật cẩn trọng trong khi tham khảo. Bản gốc tiếng Myanmar xin xem tại đây:

https://www.facebook.com/100004214615175/posts/3192891660861290/?mibextid=CDWPTG

–––––––––––––––

Quán Pháp Tứ Niệm Xứ

Phần (1/15)

▬▬ஜ۩۞۩ஜ▬▬▬

Tu Viện Shwe Hinthar, Dãy Núi Sagaing

Tôn Sư Shwe Hinthar

Soạn thảo và biên soạn

Quán Pháp Tứ Niệm Xứ

▬▬ஜ۩۞۩ஜ▬▬▬

Mục lục

Lời giới thiệu Kinh Đại Niệm Xứ

Sự thanh tịnh của tâm

Bình an khỏi khổ đau thân thể

Bình an khỏi khổ đau tâm hồn

Đạt được con đường siêu thế

Đạt được Niết Bàn

Lời phát nguyện và cam kết

Bốn pháp Tứ Niệm Xứ

Phần chướng ngại (Nīvaraṇa Pabba)

Phương pháp loại bỏ tham ái (Kāmacchanda Nīvaraṇa)

Khỏi bệnh tật, khó già

Phương pháp loại bỏ sân hận (Byāpāda Nīvaraṇa

11 lợi ích của từ bi (Mettā) – Thơ Myanmar

Phương pháp loại bỏ hôn trầm và thụy miên (Thīna–Middha Nīvaraṇa)

Phẩm chất của một người bạn tốt

Phương pháp loại bỏ trạo cử và hối hận (Uddhacca–Kukkucca Nīvaraṇa)

Phương pháp loại bỏ hoài nghi (Vicikicchā Nīvaraṇa)

Kết thúc phần chướng ngại

Phần năm uẩn (Khandha Pabba)

Uẩn thủ (Upādāna Khandha)

Chấp ngã (Attavāda Upādāna)

Chỉ rõ các uẩn

Phần sáu căn (Āyatana Pabba)

Phần giác chi (Bojjhaṅga Pabba)

Bảy giác chi

Các nguồn nuôi dưỡng giác chi

Sự phát triển và tăng trưởng liên tục

Bảy lợi ích

Giác chi và con người

Phương pháp thiền quán giác chi

Phần bốn sự thật (Sacca Pabba)

Bốn sự thật tóm tắt

Bốn sự thật chi tiết

Khổ đau do sinh (Jāti Dukkha)

Khổ đau do già (Jarā Dukkha)

Khổ đau do chết (Maraṇa Dukkha)

Sự thật về khổ (Dukkha Sacca)

Sự thật về nguyên nhân khổ (Samudaya Sacca)

Giải thích về hình tướng đáng yêu và dễ chịu

Sự thật về sự chấm dứt khổ (Nirodha Sacca)

Kết thúc sự thật về con đường (Magga Sacca)

Lợi ích của việc thực hành bốn pháp Tứ Niệm Xứ

Kết thúc kinh

–––––––––––––––

Lời mở đầu kinh (1)

Liên quan đến kinh Quán Pháp Tứ Niệm Xứ này, những điều mà người đọc kinh cần biết trước bao gồm:

Tình trạng của người soạn kinh

Phẩm chất của kinh

Chúng tôi mong muốn độc giả hiểu rõ về hai điều này.

1. Tình trạng của người soạn kinh

Tôn sư Shwe Hinthar, vị thầy đáng kính, đã soạn thảo kinh Quán Pháp Tứ Niệm Xứ này khi ngài đã 90 tuổi và 6 tháng. Mặc dù ở độ tuổi cao như vậy, Tôn sư Shwe Hinthar vẫn sở hữu đôi mắt sáng rõ, không cần đeo kính. Thính giác của ngài cũng không bị suy giảm đáng kể, không thể nói là nặng tai hay mờ nhạt.

Răng của ngài vẫn còn nguyên vẹn và khỏe mạnh. Trí tuệ và chánh niệm của ngài vẫn sắc bén, không hề suy giảm. Ngài không bị gù lưng, thân thể thẳng thắn và khỏe mạnh.

Tôn sư Shwe Hinthar đặc biệt yêu thích việc đọc và viết sách. Được biết, ngài đã soạn hơn 30 cuốn sách. Những tác phẩm có số trang từ 300, 600 đến hơn 800 bao gồm:

Lịch sử tóm tắt của dòng Shwegyin Nikāya

Lịch sử chi tiết của dòng Shwegyin Nikāya

Bản dịch tiếng Myanmar và giải thích ý nghĩa của Luật Tạng Mahāvagga Pāli

Tiểu sử các vị trưởng lão của tu viện

Hầu hết các tác phẩm của ngài là những cuốn sách nhỏ gọn, dễ mang theo và dễ đọc.

Tôn sư Shwe Hinthar có tâm nguyện rằng các sách ngài viết phải dễ đọc và khơi dậy sự quan tâm của người đọc. Vì vậy, ngài thường soạn các cuốn sách nhỏ gọn, tiện lợi, phù hợp để mang theo.

Sở thích

Sở thích của Tôn sư Shwe Hinthar là nói ít, dùng ít lời để hoàn thành công việc. Ngài không thích những lời nói dài dòng, vòng vo từ người khác. Ngài ưu tiên hành động hơn lời nói và luôn nỗ lực thực hiện công việc một cách hiệu quả. Khi viết, ngài sử dụng từ ngữ ngắn gọn, súc tích, nhưng truyền đạt ý nghĩa rõ ràng để người đọc dễ hiểu.

Chính vì sở thích này, trong kinh Quán Pháp Tứ Niệm Xứ, ngài đã viết một cách ngắn gọn, rõ ràng, giúp người đọc dễ hiểu và nắm bắt ý nghĩa. Tuy nhiên, vì Quán Pháp Tứ Niệm Xứ là một giáo pháp sâu sắc, chứa đựng những chân lý thâm diệu, người đọc cần chú tâm và tập trung khi nghiên cứu.

2. Phẩm chất của kinh

Về phẩm chất của kinh, Quán Pháp Tứ Niệm Xứ tự bản chất đã là một giáo pháp sâu sắc, chứa đựng những chân lý tinh túy. Do đó, kinh này cũng được xem là một tác phẩm sâu sắc.

Tôn sư Shwe Hinthar đã nỗ lực viết kinh này sao cho người đọc có thể hiểu và nắm bắt được những chân lý sâu sắc của Quán Pháp Tứ Niệm Xứ. Điều này được thể hiện rõ qua cách ngài trình bày.

Vì vậy, sau khi đã hiểu về tình trạng của người soạn kinh và phẩm chất của kinh, chúng tôi mong rằng các độc giả sẽ chú tâm nghiên cứu, thực hành và phát triển pháp Tứ Niệm Xứ, để tự mình chứng ngộ được sự thật về chấm dứt khổ đau (Nirodha Sacca).

Tôn giả Issariyābhivaṃsa

Tu viện Visuddhāyone, Amarapura

Ngày 5 tháng Wā Khaung, năm 1346 (Myanmar lịch) – 1/8/1984

–––––––––––––––

Lời mở đầu kinh (2)

Kinh này là cuốn kinh thứ tư trong số các kinh Quán Pháp của Tôn sư Shwe Hinthar.

Tôn sư Shwe Hinthar an trú trong khuôn viên tu viện yên tĩnh và thanh bình, vừa thực hiện nhiệm vụ giảng dạy giáo pháp (Pariyatti) cho các đệ tử và Phật tử, vừa thực hành thiền quán (Paṭipatti) bằng cách suy nghiệm và phát triển pháp chánh niệm.

Pháp chánh niệm mà Tôn sư thực hành có thể là pháp Tứ Niệm Xứ. Pháp Tứ Niệm Xứ là việc phát triển chánh niệm thiền tuệ (Vipassanā Sati) để quán chiếu thân (Kāya), thọ (Vedanā), tâm (Citta), và pháp (Dhamma) dưới góc độ bất tịnh (Asubha), khổ (Dukkha), vô thường (Anicca), và vô ngã (Anatta).

Đức Phật đã phân chia pháp Tứ Niệm Xứ thành bốn phần và giảng dạy về chúng. Người phàm (Puthujjana) thiếu chánh niệm thiền tuệ, nên thường nhìn thân, thọ, tâm, và pháp theo cách sai lầm, xem chúng là tịnh, lạc, thường, và ngã.

Để loại bỏ sự nhìn nhận sai lầm này (Vipallāsa), cần phát triển chánh niệm thiền tuệ.

Cụ thể hơn:

Các bộ phận của thân thể con người, gồm 32 phần (Kāya Koṭṭhāsa), đều là bất tịnh và không có gì đẹp đẽ. Chỉ vì được trang điểm bên ngoài, chúng mới có vẻ đẹp. Nếu bỏ đi lớp trang điểm, vẻ đẹp sẽ biến mất.

Tuy nhiên, người phàm thường nhìn nhận sai lầm, xem thân thể là đẹp đẽ và bám chấp vào đó. Để loại bỏ sự nhìn nhận sai lầm này (Vipallāsa) về thân thể, cần phát triển chánh niệm thiền tuệ về quán thân (Kāyānupassanā).

Mọi cảm thọ trong tâm con người đều không thoát khỏi khổ đau. Tuy nhiên, người phàm thường nhìn nhận sai lầm, xem cảm thọ là lạc. Để loại bỏ sự nhìn nhận sai lầm này về cảm thọ, cần phát triển chánh niệm thiền tuệ về quán thọ (Vedanānupassanā).

Tâm con người chỉ tồn tại trong ba giai đoạn: sinh, trụ, diệt, trong thời gian ngắn ngủi. Trong một cái chớp mắt, tâm sinh diệt hàng triệu lần. Vì sinh rồi diệt, tâm là vô thường. Tuy nhiên, người phàm thường nhìn nhận sai lầm, xem tâm là thường. Để loại bỏ sự nhìn nhận sai lầm này về tâm, cần phát triển chánh niệm thiền tuệ về quán tâm (Cittānupassanā).

Các pháp trong tâm, như tri giác (Saññā) và hành (Saṅkhāra), không phải là ngã, không thể kiểm soát theo ý muốn. Tuy nhiên, người phàm thường nhìn nhận sai lầm, xem các pháp này là ngã. Để loại bỏ sự nhìn nhận sai lầm này về các pháp, cần phát triển chánh niệm thiền tuệ về quán pháp (Dhammānupassanā).

Khi chánh niệm thiền tuệ được phát triển trong dòng tâm thức, sự nhìn nhận sai lầm (Vipallāsa) về thân, thọ, tâm, và pháp sẽ dần dần biến mất. Trí tuệ thiền tuệ (Vipassanā Ñāṇa) sẽ ngày càng chín muồi và sắc bén.

Tôn sư Shwe Hinthar, dù đã hơn 90 tuổi, vẫn giữ được trí tuệ và chánh niệm sắc bén nhờ thực hành chánh niệm thiền tuệ. Đúng vậy, ngài đã lấy Kinh Đại Niệm Xứ (Mahāsatipatthāna Sutta) làm kim chỉ nam để thực hành thiền quán.

Với lòng từ bi, mong muốn chia sẻ hương vị của giáo pháp (Dhamma Rasa) mà ngài đã trải nghiệm, ngài đã soạn thảo các kinh Quán Pháp để chia sẻ với các đệ tử và Phật tử.

Ở tuổi hơn 90, Tôn sư Shwe Hinthar đã tự tay viết kinh Quán Pháp Tứ Niệm Xứ này. Chữ viết của ngài ngay ngắn, đẹp đẽ và rõ ràng. Ở tuổi 90 và 6 tháng, ngài đã hoàn thành bản kinh này.

Việc có thể tự tay viết một cuốn kinh ở tuổi cao như vậy, với đôi mắt không mờ, tay không run, và trí tuệ cùng chánh niệm sắc bén, là nhờ công đức giới hạnh (Sīla Pāramī) được tích lũy từ các kiếp trước và sự thực hành chánh niệm thiền tuệ trong kiếp sống hiện tại.

Chúng tôi khuyến khích những người thiện lành, mong muốn có cái nhìn đúng đắn về thân, thọ, tâm, và pháp, đồng thời phát triển trí tuệ và chánh niệm sắc bén, hãy nghiên cứu các kinh Quán Pháp của Tôn sư Shwe Hinthar và thực hành chánh niệm thiền tuệ.

Tôn giả Nandamālābhivaṃsa

Tu viện Mahāsubodhāyone, Sagaing

Ngày 25/7/1984

Tôn Sư Shwe Hinthar

Giáo Pháp Đức Phật

–––––––––––––––

Quán Pháp Tứ Niệm Xứ – 1/15, Web

Quán Pháp Tứ Niệm Xứ – 2/15, Web

Quán Pháp Tứ Niệm Xứ – 3/15, Web

Quán Pháp Tứ Niệm Xứ – 4/15, Web

Pháp Quán Tứ Niệm Xứ – 5/15, Web

Quán Pháp Tứ Niệm Xứ – 6/15, Web

Pháp Quán Tứ Niệm Xứ – 7/15, Web

Pháp Quán Tứ Niệm Xứ – 8/15 , Web

Pháp Quán Tứ Niệm Xứ – 9/15, Web

Pháp Quán Tứ Niệm Xứ – 10/15, Web

Quán Pháp Tứ Niệm Xứ – 11 /15, Web

Quán Pháp Tứ Niệm Xứ – 12/15, Web

Quán Pháp Tứ Niệm Xứ – 13/15, Web

Quán Pháp Tứ Niệm Xứ – 14/15, Web

Quán Pháp Tứ Niệm Xứ – 15/15, Web

ChatGPT: tạo bản tóm tắt này, bài viết này chưa được hiệu đính, có thể có nhiều sai sót, cần thận trọng trong khi tham khảo. Bài viết gốc tiếng Myanmar xin xem tại đây:

https://www.facebook.com/100004214615175/posts/3192891660861290/?mibextid=CDWPTG

Tài liệu này cung cấp: hướng dẫn từng bước từ quan sát thân, cảm thọ, tâm, pháp, kết hợp ví dụ thực hành từ văn bản gốc, để hành giả thực hành ngay trong đời sống hàng ngày.

–––––––––––––––

Dhammānupassanā Satipaṭṭhāna

–––––––––––––––

Tác giả: Shwe Hinthar Sayadaw, Shwe Hinthar Taikthit, Sagaing Hill.

Ngày hoàn thành: 1/8/1984

Đối tượng: Học viên Phật giáo Theravāda, hành giả thực hành chánh niệm.

––

Lời nói đầu

Bài giảng Dhammānupassanā Satipaṭṭhāna được Shwe Hinthar Sayadaw biên soạn khi Ngài đã 90 tuổi 6 tháng. Mặc dù tuổi cao, mắt vẫn sáng, trí tuệ minh sát vững, sức khỏe và năng lực vẫn còn. Ngài có niềm hứng thú đặc biệt với việc viết và truyền đạt giáo lý Phật pháp.

Mục đích bài viết là để:

1. Giúp người đọc hiểu được trình tự thực hành chánh niệm;

2. Trình bày giáo lý một cách cô đọng, rõ ràng, vừa học, vừa thực hành ngay;

3. Cho phép hành giả nhận ra vô thường, khổ, vô ngã qua từng bước quan sát thân, cảm thọ, tâm, pháp.

Ngài còn nhấn mạnh rằng mọi hành giả cần tập trung trí tuệ và chánh niệm khi đọc, để tuệ minh sát phát triển, và tự mình thấy được sự thật, tiến tới giải thoát.

––

Phần I: Giới thiệu về chánh niệm

Shwe Hinthar Sayadaw giải thích rằng chánh niệm không chỉ là tỉnh giác về hơi thở hay tư thế thân, mà còn là quan sát mọi hiện tượng đang xảy ra một cách rõ ràng, không bám chấp, không nhận nhầm là “của tôi”, “tôi là đây”.

Ví dụ gốc:

Khi ngồi thiền, hành giả quan sát từng cảm giác cơ thể: đau lưng, căng cơ, ngứa da.

Khi đi bộ, quan sát từng bước chân: “Tôi bước lên… tôi bước xuống… chân chạm đất…”.

Như vậy, chánh niệm là phương tiện để nhận diện vô thường, khổ, vô ngã trong từng sát–na.

––

Phần II: Chánh niệm về thân (Kāyānupassanā)

1. Quan sát hành động thân: đi, đứng, ngồi, nằm, cử động tay chân.

Ví dụ: “Tôi đứng dậy… tôi bước… tôi ngồi xuống…”.

2. Quan sát các bộ phận thân: 32 bộ phận thân thể, nhận biết bản chất tạm bợ, không bền chắc.

3. Quan sát tư thế và cơ bắp: nhận ra sự căng, lỏng; không bám chấp, không coi là “của tôi”.

Mục tiêu: thấy rõ vật lý của thân là vô thường, không đáng bám chấp.

––

Phần III: Chánh niệm về cảm thọ (Vedanānupassanā)

1. Nhận biết cảm giác khổ, vui, trung tính sinh khởi và diệt.

Ví dụ: khi ăn, nhận biết vị, nhiệt, kết cấu thức ăn.

2. Quan sát cảm giác đau, mệt, buồn: “Cảm giác này sinh khởi… sẽ diệt… không phải tôi”.

3. Kết hợp nhận thức và không bám chấp: giúp giảm tham ái, sân hận.

Mục tiêu: nhận ra bản chất cảm thọ là vô thường, không tự ngã, không nên bám chấp.

––

Phần IV: Chánh niệm về tâm (Cittānupassanā)

1. Nhận diện trạng thái tâm: tham, sân, si, hỷ, bi, từ, xả.

Ví dụ: “Tâm giận này sinh khởi… đang tồn tại… sẽ diệt…”.

2. Quan sát các tâm thiện và bất thiện: không bám chấp, không tự nhận là “của tôi”.

3. Nhận biết sinh diệt: tâm sinh, tâm diệt, vô ngã.

Mục tiêu: phát triển trí tuệ minh sát, thấy rõ bản chất tâm, loại bỏ phiền não.

––

Phần V: Chánh niệm về pháp (Dhammānupassanā)

1. Quan sát hiện tượng pháp bên ngoài và bên trong tâm:

Giáo lý, trạng thái tâm lý, hành vi thiện ác.

Ví dụ: “Hành vi này sinh khởi từ tham, sân, si… sẽ dẫn tới khổ hay hạnh phúc”.

2. Liên hệ với giáo lý Phật pháp: thấy rõ bản chất vô thường, khổ, vô ngã.

Mục tiêu: hành giả liên kết trực tiếp lý thuyết và thực hành, không chỉ học suông.

––

Phần VI: Phát triển Brahma–vihāra

1. Từ (Metta): mong người khác an vui như mình.

2. Bi (Karuṇā): thấy khổ đau của người, phát tâm cứu giúp.

3. Hỷ (Muditā): vui với niềm vui của người khác.

4. Xả (Upekkhā): giữ tâm bình thản trước khó khăn.

Ví dụ minh họa gốc:

Khi gặp người bệnh: quan sát cảm giác đau khổ, phát tâm từ bi.

Khi chứng kiến người thành công: vui cùng họ, không ganh tị.

Mục tiêu: tăng an tĩnh tâm, chuẩn bị nền tảng cho tuệ minh sát.

––

Phần VII: Quan sát vô thường, khổ, vô ngã

1. Thân thể: nhận ra các bộ phận là tạm bợ, không bền chắc.

2. Cảm thọ: sinh diệt liên tục, không phải “tôi”.

3. Tâm: trạng thái tâm sinh, tồn tại, diệt, không tự ngã.

4. Pháp: mọi hiện tượng pháp đều sinh, trụ, diệt; không bám chấp.

Mục tiêu: hành giả giải thoát khỏi bám chấp, tiến tới niết bàn.

––

Phần VIII: Kết luận

Shwe Hinthar Sayadaw nhấn mạnh:

Tuệ minh sát (Vipassanā) là kết quả của việc thực hành chánh niệm liên tục, đúng phương pháp.

Mọi hiện tượng: thân, cảm thọ, tâm, pháp đều vô thường, khổ, vô ngã.

Phát triển Brahma–vihāra giúp an tĩnh tâm, chuẩn bị cho trí tuệ minh sát.

Thực hành liên tục giúp loại bỏ phiền não, bám chấp, tiến gần tới giải thoát.

–––––––––––––––

ဓမ္မာနုပဿနာသတိပဋ္ဌာန်

အပိုင်း (၁/၁၅)

▬▬▬ஜ۩۞۩ஜ▬▬▬

စစ်ကိုင်းတောင်ရိုး ရွှေဟင်္သာတိုက်သစ်

ရွှေဟင်္သာဆရာတော် အရှင်ပဏ္ဍိတထေရ်

စီရင်ရေးသားအပ်သော

ဓမ္မာနုပဿနာသတိပဋ္ဌာန်

▬▬ஜ۩۞۩ஜ▬▬▬

မာတိကာ

၁။ မဟာသတိပဋ္ဌာန်တရားတော်နိဒါန်း

၂။ စိတ်စင်ကြယ်မှုရရှိခြင်း

၃။ ကိုယ်ဆင်းရဲမှု ငြိမ်းချမ်းခြင်း

၄။ စိတ်ဆင်းရဲမှု ငြိမ်းချမ်းခြင်း

၅။ လောကုတ္တရာမဂ္ဂင်ရရှိခြင်း

၆။ နိဗ္ဗာန်ရရှိခြင်း

၇။ ပဏာမနှင့် ပဋိညာဉ်

၈။ သတိပဋ္ဌာန်တရားတော် လေးပါး

၉။ နီဝရဏပဗ္ဗ–နီဝရဏပိုင်း

၁၀။ ကာမစ္ဆန္ဒနီဝရဏကို ပယ်သတ်နည်း

၁၁။ ရောဂါကင်းခြင်း အိုခဲခြင်း

၁၂။ ဗျာပါဒနီဝရဏကို ပယ်သတ်နည်း

၁၃။ မေတ္တာအကျိုး ၁၁–မျိုး မြန်မာကဗျာ

၁၄။ ထိနမိဒ္ဓနီဝရဏ ပယ်သတ်ပုံ

၁၅။ မိတ်ဆွေကောင်း ကျေးဇူးများပုံ

၁၆။ ဥစ္စကုက္ကုစ္စနီဝရဏ ပယ်သတ်ပုံ

၁၇။ ဝိစိကိစ္ဆာနီဝရဏ ပယ်သတ်ပုံ

၁၈။ နီဝရဏပိုင်း နိဂုံးအုပ်

၁၉။ ခန္ဓပဗ္ဗ ခန္ဓာပိုင်း

၂၀။ ဥပါဒါနက္ခန္ဓာ

၂၁။ အတ္တဝါဒုပါဒါန်(၂ဝ)

၂၂။ ခန္ဓာတို့ကိုပြခြင်း

၂၃။ အာယတနပဗ္ဗ အာယတနပိုင်း

၂၄။ ဗောဇ္ဈင်္ဂပဗ္ဗ–ဗောဇ္ဈပိုင်း

၂၅။ ဗောဇ္ဈခုနှစ်ပါး

၂၆။ ဗောဇ္ဈ၏တည်ရာအာဟာရများ

၂၇။ အဆက်ဆက်ဖြစ်ပေါ်ပုံ ပွားများပုံ

၂၈။ အကျိုးကျေးဇူး ခုနှစ်ပါး

၂၉။ ဗောဇ္ဈင်နှင့်ပုဂ္ဂိုလ်

၃၀။ ဗောဇ္ဈင်ဘာဝနာပွားပုံ

၃၁။ သစ္စပဗ္ဗ သစ္စာပိုင်း

၃၂။ သစ္စာလေးပါးအကျဉ်း

၃၃။ သစ္စာလေးပါးအကျယ်

၃၄။ ဇာတိဒုက္ခ

၃၅။ ဇရာဒုက္ခ

၃၆။ မရဏဒုက္ခ

၃၇။ ဒုက္ခသစ္စာ

၃၈။ သမုဒယသစ္စာ

၃၉။ ပိယရုပ် သာတရုပ် ရှင်းလင်းချက်

၄ဝ။ နိရောဓသစ္စာ

၄၂။ မဂ္ဂသစ္စာနိဂုံး

၄၃။ သတိပဋ္ဌာန်လေးပါးတရားတော်ကို ပွားများခြင်း၏အကျိုးကျေးဇူး

၄၄။ ကျမ်းပြီးနိဂုံး

ကျမ်းဦးအမှာ(၁)

ဤဓမ္မာနုပဿနာ ကျမ်းနှင့်စပ်၍ ကျမ်းစာကို ဖတ်ရှုကြသော ပရိသတ်တို့ ကြိုတင် သိရှိကြရန် ရေးသားလိုသည်မှာ–

၁။ ကျမ်းပြုပုဂ္ဂိုလ်၏အခြေအနေ၊

၂။ ကျမ်းစာ၏အရည်အချင်း –

ဤနှစ်မျိုးကိုပင် သိရှိစေလိုခြင်းဖြစ်ပါသည်။

၁။ ကျမ်းပြုပုဂ္ဂိုလ်၏အခြေအနေ

ကျေးဇူးတော်ရှင် ရွှေဟင်္သာ ဆရာတော်ဘုရားကြီးသည် ဤ ဓမ္မာနုပဿနာ ကျမ်းစာကို ရေးသားတော်မူစဉ် အခါ၌ အသက်တော်သည် ၉၀–နှစ်နှင့် ၆–လ ရှိနေ ပါပြီ။ ဤမျှ သက်တော်ရွယ်တော် ကြီးမြင့်တော်မူပါသော်လည်း ရွှေဟင်္သာ ဆရာတော်ကြီးသည် မျက်မှန်မဆောင်ရပဲ ပကတိကြည်လင် ကောင်းမွန်သော မျက်လုံးတော်များ ရှိပါသည်။ နားတော်မှာလည်း လေးသည် ထိုင်းသည်ဟု မဆိုလောက်ပါ။

သွားတော်များမှာမူကား ပကတိ သွားကောင်းများအတိုင်း ရှိပါသည်။ ဉာဏ်အား သတိအားတို့သည်လည်း ချွတ်ယွင်းမှုမရှိပဲ ကောင်းဆဲပင် ဖြစ်ပါသည်။ ခါးကိုင်းခြင်း လုံးဝမရှိ၊ ဖြောင့်စင်းသော ရူပကာယ ရှိတော်မူပါသည်။

ရွှေဟင်္သာဆရာတော်ကြီးသည် စာကြည့် စာရေးခြင်း၌ အထူးသဖြင့် ဝါသနာ ရှိပါသည်။ ရေးပြီးသော ကျမ်းစာပေါင်း ၃၀–ကျော်ရှိကြောင်း သိရပါသည်။ စာမျက်နှာ ၃ဝဝ–၆ဝဝ–၈ဝဝ–ကျော်ရှိသော –

ရွှေကျင်နိကာယ သာသနာဝင်အကျဉ်း၊

ရွှေကျင်နိကာယ သာသနာဝင်အကျယ်၊

ဝိနယပိဋကမဟာဝဂ္ဂပါဠိတော်ကို အဓိပ္ပာယ်ရှင်းလင်းချက် နှင့်တကွ မြန်မာပြန်ကျမ်း၊

ကျောင်းတော်ရာ ထေရုပ္ပတ္တိဒီပနီကျမ်း

တို့လည်း ပါဝင်ပါသည်။ အများအားဖြင့် ဆောင်ယူလွယ် ကြည့်ရှုလွယ်သော ကျမ်းစာငယ် တို့ကိုသာလျှင် ရေးသားပြုစုခြင်း များပါသည်။

ရွှေဟင်္သာဆရာတော်ကြီး၌ နှလုံးသွင်း ရှိတော်မူသည်မှာ စာဖတ်သူတို့ ကြည့်ရှု လွယ်ကူစေရန်နှင့် ကြည့်ရှုလိုစိတ်ဖြစ်စေရန် နှလုံးသွင်းတော်မူ၍ ကျမ်းစာအငယ်စား အိတ်ဆောင်ကျမ်းစာတို့ကိုသာလျှင် အများအားဖြင့်ရေးတော်မူလေ့ရှိပါသည်။

◾ဝါသနာ

ရွှေဟင်္သာဆရာတော်ကြီး၏ ဝါသနာသည် စကားနည်းသည်၊ စကားနည်းနည်းဖြင့် ကိစ္စပြီးအောင် ပြောလေ့ ဟောလေ့ရှိသည်။ အခြားသူများက ပြောလျှင်လည်း ချဲ့ထွင် သွယ်ဝိုက်၍ ပြောခြင်းကို မနှစ်သက်၊ စကားထက် အလုပ်ကိုသာ ပဓာနပြု၍ စွမ်းနိုင်သမျှ ပြုလုပ်ဆောင်ရွက်လေ့ ရှိသည်။ စာရေးသောအခါ၌လည်း စကားလုံး နည်းနည်းဖြင့် အဓိပ္ပာယ်ပေါ်အောင် ကျဉ်းကျဉ်းဖြင့် သိရှိနားလည်အောင် ရေးသားလေ့ရှိသည်။

ဤသို့ဝါသနာ ရှိခြင်းကြောင့်လည်း

ဓမ္မာနုပဿနာသတိပဋ္ဌာန် ကျမ်းစာကိုလည်း

ကျဉ်းကျဉ်းနှင့် စာဖတ်သူတို့ သိရှိအောင်,

နားလည်အောင် တတ်နိုင်သမျှ

ရှင်းရှင်း ရေးသား တော်မူသည်ကို တွေ့ရပါသည်။ သို့သော် ဓမ္မာနုပဿနာ တရားတော်သည်

လေးနက်သော တရားသဘောတို့သာလျှင်

များသည်ဖြစ်သောကြောင့်

ဓမ္မပဋိဂ္ဂါဟက စာရှုသူတို့သည်ကား

ဂရုပြု၍ အာရုံစိုက်ကြည့်ရှုရမည့် သဘော ရှိပါသည်။

၂။ ကျမ်းစာ၏အရည်အချင်း

ကျမ်းစာ၏ အရည်အချင်းမှာမူကား –

ဓမ္မာနုပဿနာ သတိပဋ္ဌာန်တရားကိုယ်ကိုက

လေးနက်၍ တရားသဘော သက်သက်တို့သာလျှင်

ဖြစ်သောကြောင့် ဤ ဓမ္မာနုပဿနာ ကျမ်းသည်လည်း လေးနက်သောကျမ်းစာ ဖြစ်သည်ဟုပင် ဆိုရပါမည်။

ယင်းသို့လျှင် လေးနက်သော ဓမ္မာနုပဿနာတရားသဘောတို့ကို ရွှေဟင်္သာ ဆရာတော်ဘုရားကြီးသည်

စာဖတ်ရှုသူတို့ နားလည် သဘောပေါက်အောင် စွမ်းနိုင် သမျှ ရေးသားတော်မူသည်ကို တွေ့မြင်သိရှိရပါသည်။

သို့ဖြစ်၍ ပြဆိုခဲ့သော ကျမ်းပြုဆရာတော်ကြီး၏ အခြေအနေကိုလည်းကောင်း၊

ကျမ်းစာ၏အရည်အချင်းကိုလည်းကောင်း

ကြိုတင်သိရှိကြပြီးလျှင်

ဓမ္မာနုပဿနာ သတိပဋ္ဌာန်တရားတော်ကို

ဉာဏ်စိုက်၍ ကြည့်ရှုမှတ်သား လေ့လာပွားများ အားထုတ်ကြသည် ဖြစ်၍

နိရောဓသစ္စာကို ကိုယ်တိုင်မျက်မှောက်ပြုနိုင်ကြပါစေဟူ၍ ပတ္ထနာပြုရပါသတည်း။

အရှင်ဣဿရိယာဘိဝံသ

ဝိသုဒ္ဓါရုံရေဦးကျောင်းတိုက်၊

အမရပူရမြို့။

၁၃၄၆–ခုနှစ်၊ ဝါခေါင်လဆန်း (၅)ရက်။

(၁–၈–၁၉၈၄)

….

ကျမ်းဦးအမှာ (၂)

ဤကျမ်းသည် ရွှေဟင်္သာ ဆရာတော်ဘုရားကြီး၏

အနုပဿနာကျမ်းများတွင် စတုတ္ထအနုပဿနာကျမ်းဖြစ်သည်။

ဆရာတော်ဘုရားကြီးသည်

သာယာတိတ်ဆိတ် ငြိမ်းချမ်းသော ကျောင်းကန်ရိပ်တွင်သီတင်းသုံးတော်မူပြီး တပည့်ပရိသတ်အား

စာပေပို့ချ ဟောပြောဆုံးမမှ ပရိယတ္တိ တာဝန်ကိုဆောင်ရွက်ရင်း တစ်ဖက်မှ နှလုံးသွင်းတရားကို

ရှုမှတ်ဆင်ခြင် ပွားများမှ ပဋိပတ္တိအလုပ်ကို

အားထုတ်တော်မူသည်။

ဆရာတော်ဘုရားကြီး၏ နှလုံးသွင်း တရားမှာ

သတိပဋ္ဌာန ဘာဝနာတရား ဖြစ်နိုင်ပါသည်။

သတိပဋ္ဌာနဘာဝနာဟူသည်

ကာယ, ဝေဒနာ, စိတ္တ, ဓမ္မတို့အပေါ်

အသုဘ, ဒုက္ခ, အနိစ္စ,.အနတ္တ အနေအထားဖြင့်

ရှုမြင်တတ်သော ဝိပဿနာသတိကို

ဖြစ်ပွားစေခြင်းပင်တည်း။

ဗုဒ္ဓမြတ်စွာသည် သတိပဋ္ဌာနဘာဝနာနှင့် စပ်လျဉ်း၍ သတိပဋ္ဌာန် ၄–ပါး ခွဲခြား ဟောတော်မူခဲ့၏။

ပုထုဇဉ်တို့သည် ဝိပဿနာသတိ မရှိကြသည့်အတွက် ကာယ, ဝေဒနာ, စိတ္တ, ဓမ္မတို့ကို

သုဘ, သုခ, နိစ္စ, အတ္တ အသွင် လွဲမှားစွာ ရှုမြင်လျက်

ရှိကြ၏။

ထိုသို့ လွဲမှားစွာ ရှုမြင်မှု (ဝိပလ္လာသ)ကို

ပယ်ဖျောက်နိုင်ရန်အတွက်

ဝိပဿနာသတိကို ပွားစေရမည်ဖြစ်သည်။

ချဲ့ဦးအံ့၊

လူ၏ ရူပကာယ အစိတ်အပိုင်းများ၊

၃၂–ကောဋ္ဌာသ အစုအဝေးများသည်

ရွံဖွယ် အတိသာဖြစ်၍ လှပတင့်တယ်မှု မရှိပေ။

အပြင်မှ ဆင်ပြင် လိမ်းခြယ်မှုများ ကြောင့်သာ လှပတင့်တယ်ဟန် ရှိသော်လည်း ပြင်ဆင်လိမ်းခြယ်မှုများကို ဖယ်လိုက် ပါက လှပတင့်တယ်မှု မှန်သမျှ

ကွယ်ပသွားသည်သာ ဖြစ်၏။

သို့ရာတွင် ပုထုဇဉ်များသည် ရူပကာယကို လှပတင့်တယ်သည့်အသွင် ရှုမြင်လွဲမှား သိမ်းပိုက်ထားကြသည်။ ဤသို့ ရူပကာယအပေါ်ရှုမြင်လွဲမှား ဝိပလ္လာသတရားကို ပယ်ဖျောက်နိုင်ရန် ကာယာနုပဿနာ ခေါ် ဝိပဿနာသတိကို ပွားစေရမည် ဖြစ်သည်။

လူတို့စိတ်တွင် ပါဝင်သည့် ခံစားချက် ဝေဒနာမှန်သမျှ ဒုက္ခနယ်မှမလွတ်ကင်း ကြပေ။ သို့ရာတွင် ပုထုဇဉ်တို့သည် ခံစားချက်ဝေဒနာကို သုခအသွင် ရှုမြင်လွဲမှား သိမ်းပိုက်ထားကြ၏။ ဤသို့ခံစားချက်ဝေဒနာအပေါ် ရှုမြင်လွဲမှားနေသော ဝိပလ္လာသတရားကို ပယ်ဖျောက်နိုင်ရန် ဝေဒနာနုပဿနာခေါ် ဝိပဿနာသတိကို ပွားစေရမည် ဖြစ်သည်။

လူ့စိတ်သည် ဖြစ်, တည်, ပျက် ခဏငယ် သုံးချက်မျှသာ အသက်ရှည်၏။ မျက်တောင်တစ်ခတ်အတွင်း ကုဋေတစ်သိန်းခန့် ဖြစ်ပျက်၏။ ဖြစ်ပြီး ပျက်သွားတတ်သော ကြောင့် အနိစ္စသာ ဖြစ်သည်။ သို့ရာတွင် ပုထုဇဉ်တို့သည် စိတ်ကို နိစ္စအသွင် ရှုမြင် လွဲမှား သိမ်းပိုက်ထားကြ၏။ ဤသို့ စိတ်အပေါ် ရှုမြင်လွဲမှား နေသော ဝိပလ္လာသတရားကို ပယ်ဖျောက်နိုင်ရန် စိတ္တာနုပဿနာ ခေါ် ဝိပဿနာ သတိကို ပွားစေရမည် ဖြစ်သည်။

လူ့စိတ်တွင် ပါဝင်သည့် မှတ်သိမှု သညာ, စေ့ဆော်မှု သင်္ခါရ ဟူသော သဘောတရား (ဓမ္မ)များသည် မိမိအလိုကျ ဖြစ်စေနိုင်သော အတ္တများမဟုတ်ကြပေ။ သို့ရာတွင် ပုထုဇဉ်တို့သည် ဓမ္မများကို အတ္တအသွင်ရှုမြင်လွဲမှားသိမ်းပိုက်ထားကြ၏ ဤသို့ ဓမ္မများအပေါ် ရှုမြင်လွဲမှားနေသော ဝိပလ္လာသတရားကို ပယ်ဖျောက်နိုင်ရန်

ဓမ္မာနုပဿနာခေါ် ဝိပဿနာသတိကို ပွားစေရမည်ဖြစ်သည်။

မိမိသန္တာန်၌ ဝိပဿနာသတိ ဖြစ်ပွားတည်ရှိ လာသည်နှင့်အမျှ ကာယ, ဝေဒနာ, စိတ္တ, ဓမ္မများနှင့်စပ်လျဉ်း၍

ရှုမြင်လွဲမှားမှု ဝိပလ္လာသတရား တစ်စတစ်စ ပပျောက် သွားမည်သာ ဖြစ်သည်။ အမှားကင်းစင် အမှန်မြင်တတ်သည့် ဝိပဿနာဉာဏ် သည်လည်း ရင့်သန် ထက်မြက်လာမည်သာ ဖြစ်သည်။

သက်တော် ၉၀–ကျော်သည်အထိ ရွှေဟင်္သာဆရာတော်ဘုရားကြီးသည် သတိအား ဉာဏ်အား ထက်မြက်နေသည်မှာ ဝိပဿနာသတိကို ပွားစေခြင်းကြောင့်သာ ဖြစ်ရာပါသည်။ မှန်ပါသည်၊ ဆရာတော်ဘုရားကြီးသည် ဗုဒ္ဓမြတ်စွာ ဟောကြားတော် မူအပ်သော မဟာသတိပဋ္ဌာနသုတ်ကို လက်စွဲပြု၍ နှလုံးသွင်းတရား ရှုပွားတော်မူပါသည်။

မိမိကိုယ်တိုင် ရှုပွားသဖြင့် ရရှိလာသော ဓမ္မရသကို တပည့်ဒါယကာ ဒါယိကာမများတို့အား မျှဝေခံစားစေလိုသော မေတ္တာတော်ကို အရင်းခံ၍ အနုပဿနာကျမ်းများကို ရေးသားပြုစုတော်မူခြင်း ဖြစ်၏။

ဆရာတော်ဘုရားကြီးသည် သက်တော် ၉၀–ကျော်စတွင် ဤဓမ္မာနုပဿနာ ကျမ်းကို ကိုယ်တိုင်လက်ရေးဖြင့် ရေးသားပြုစုတော်မူပါသည်။ ဆရာတော်ဘုရားကြီး၏ လက်ရေးသည် မျဉ်းလွတ်ဖြောင့်မတ်၍ လှပသေသပ်မှုရှိသည်ကို တွေ့ရပါသည်။ သက်တော် ၉၀–နှင့် ၆–လအရတွင် ဤဓမ္မာနုပဿနာကျမ်းကို နိဂုံးကမ္ပတ် အပြီးသတ်တော်မူပါသည်။

ဤမျှကြီးရင့်သည့် အရွယ်ပိုင်း၌ ကိုယ်တိုင်လက်ဖြင့် ကျမ်းတစ်စောင်တစ်ဖွဲ့ ရေးသား ပြုစုနိုင်ခြင်း၊

မျက်စိမမှုန် လက်မတုန်ခြင်း၊ ကျမ်းပြုနိုင်လောက်အောင် သတိအား ဉာဏ်အား ထက်မြက်နေခြင်းတို့မှာ

အတိတ်ဘဝတွင် ဆည်းပူးခဲ့သည့် သီလ ပါရမီထူးနှင့် မျက်မှောက်ဘဝတွင် ဆင်ခြင်ရှုမှတ် ပွားများအပ်သည့် ဝိပဿနာ သတိပညာတို့၏ စွမ်းရည်ကြောင့်သာ ဖြစ်ရာပါသည်။

မိမိတို့၏ ကာယ, ဝေဒနာ, စိတ္တ, ဓမ္မများနှင့်စပ်၍ ရှုမြင်မှုမှန်ကန်၍ သတိအား ဉာဏ်အား ရင့်သန် ထက်မြက်စေလိုသည့် သူတော်စင်များသည် ရွှေဟင်္သာ ဆရာတော်ဘုရားကြီး၏ အနုပဿနာကျမ်းများကို လေ့လာဖတ်ရှု၍ ဝိပဿနာ သတိကို ဖြစ်ပွားစေကြပါဟု တိုက်တွန်းလိုပါသည်။

အရှင်နန္ဒမာလာဘိဝံသ

မဟာသုဗောဓာရုံကျောင်းတိုက်၊

စစ်ကိုင်းမြို့။

(၂၅–၇–၁၉၈၄)

ရွှေဟင်္သာဆရာတော်

မြတ်ဗုဒ္ဓ သာသနာ

Bài viết liên quan